Árið 2023

Mikilvægir innviðir

Félagið hefur á síðustu tveimur áratugum byggt upp öflugt fjarskiptakerfi sem nær til meginþorra landsmanna. Innviðir, dreifikerfi fastlínu, farsíma, sjónvarps og útvarps er byggt á útstöðvum, sendum, miðlægum búnaði og flutningskerfum.

Innviðir félagsins tryggja samkeppnishæfni og framlegð á fjarskiptamarkaði. Öll kerfi félagsins eru vöktuð allan sólarhringinn af stjórnborði sem einnig vaktar kerfi Neyðarlínunnar og annarra fjarskiptafélaga. Sýn tryggir þannig viðskiptavinum félagsins örugga, síma-, internet- og gagnaflutningsþjónustu til og frá landinu.

Afhending á stofnneti Sýnar og næstu skref

Þann 5. september 2022 undirrituðu Sýn hf. og Ljósleiðarinn ehf. samkomulag um einkaviðræður um kaup Ljósleiðarans á stofnneti Sýnar, sem hefur verið í uppbyggingu síðustu 22 árin, ásamt helstu skilmálum samninga um langtíma þjónustusamning milli félaganna.

Þann 4. október 2023 fór fram afhending Sýnar á stofnnetinu til Ljósleiðarans. Virkur búnaður var afhentur og átta sérhæfðir starfsmenn færðust til í starfi, en reiknað er með að yfirfærsla og full virkni samnings taki um 12 mánuði. Þessi einföldun á rekstri innviða Sýnar skilar sér í lægri fjárfestingaþörf og lægri rekstrarkostnaði til framtíðar.

Með sölunni er stuðlað að uppbyggingu og rekstri á öflugu fjarskiptaneti fyrir innanlandsþjónustu og þjónustu um internettengingar til útlanda. Lögð verður áhersla á hágæða fjarskiptaþjónustu með öflugum tæknibúnaði og mikilli flutningsgetu. Í samstarfi við Ljósleiðarann mun geta Sýnar í gagnaflutningi tífaldast fyrir lok 2024.

Internettengingar til útlanda

Breytingar voru gerðar á internettengingum Sýnar til útlanda. Fjarskiptastrengurinn Íris var tekinn í notkun árið 2023 til viðbótar við sæstrengina til Danmerkur og Skotlands en hann eykur fjarskiptaöryggi til Íslands með beinni tengingu við Írland.

Í framhaldi var tveimur nýjum tengipunktum bætt við í Evrópu, Dublin og Frankfurt. Fyrir voru tengipunktar í Kaupmannahöfn, London og Amsterdam. Á þennan hátt er verið að auka öryggi og efla internettengingu til útlanda.

5G uppbygging

5G uppbygging Sýnar hófst með krafti árið 2022 og hafa tæknimenn félagsins nú gangsett 140 5G senda í 55 bæjarfélögum. Á árinu 2024 er stefnan sett á að fjöldi 5G senda verði um 200 í 65 bæjarfélögum, eða um 30% af sendastöðum Sýnar. Í árslok 2023 var Sýn með 125 5G reikisamninga við erlend fjarskiptafélög og 5G þjónustu í 62 löndum. Sýn er með metnaðarfullar áætlanir og er leiðandi á íslenskum markaði í 5G þjónustu bæði innanlands og erlendis.

Hvað er 5G?

5G er næsta kynslóð farneta, þessi kynslóð hefur verið kölluð net iðnaðarins og er í raun límið í fjórðu iðnbyltingunni, forsenda fyrir því að ótal nettengdir hlutir og kerfi geti sent gögn sín á milli á leifturhraða. 5G byggir á hagkvæmari og umhverfisvænni búnaði. Þannig er búnaður sem notaður er í 5G (t.d. sendabúnaður) orkusparandi og minni um sig og fellur þannig betur að umhverfinu. 5G er öruggara en fyrri farnet eins og 3G og 4G. Í uppbyggingu á 5G var mikil vinna lögð í að auka öryggi í vinnslu staðla. Meiri dulkóðun á gögnum er í 5G og því er erfiðara að rekja og eiga við tengingar. 5G byggir meira á hugbúnaði í skýinu sem gefur meiri möguleika á að fylgjast með mögulegum ógnum.

Með 5G býðst stóraukinn hraði, talinn í gígabitum á sekúndu (Gbps) og mun styttri tengitími. Hægt er að þjónusta 1.000.000 tengd tæki á hverjum ferkílómetra miðað við 200 tengd tæki á 4G, en tækin biðja um gögn og fá þau í sömu andrá. Þá býður 5G upp á mun meiri bandbreidd en fyrri tækni. Ennfremur eru tengingarnar mun öruggari og áreiðanlegri en nú þekkjast. Allt er þetta forsenda aukinnar sjálfvirknivæðingar til dæmis í verksmiðjum, landbúnaði og öðrum iðnaði. 5G tæknin mun einnig hafa mikil áhrif á heilbrigðisþjónustu, hvort sem um er að ræða snjallvæðingu sjúkrahúsa, fjarhjúkrun og jafnvel fjaraðgerðir. 5G gegnir þannig lykilhlutverki í samskiptum milljarða tengdra hluta en sú þróun er þegar komin vel á veg. Þá mun 5G gera sjálfkeyrandi bílum, flygildum og vélmennum kleift að fá þær upplýsingar sem þau þurfa um umhverfi sitt nógu hratt og örugglega til að geta forðast árekstra og óhöpp, nánast í rauntíma.

Ný tækni skapar ótal ný tækfæri til framþróunar

Hraðar umbreytingar í fjarskiptum hafa opnað á ný tækifæri fyrir fyrirtæki til að nýta lausnir sem skapa langvarandi virði bæði fyrir eigin rekstur og samfélagið í heild. Viðskiptavinir hafa tekið landsdekkandi NB-IoT og LTE-M fjarskiptakerfum félagsins opnum örmum og nýta nú tækni sem getur enst í áratug eða lengur. Þessar lausnir eiga það sameiginlegt að nýta bæði minni aðföng og auðlindir, á þann hátt eru þær hagkvæmar í rekstriog umhverfisvænni.

Snjallmælar Veitna nýta NB-IoT kerfi félagsins þar sem þeir þurfa minna rafmagn, eru með lengri drægni og líftíma en áður, eða allt að 18 ár. Einnig eru veitufyrirtæki farin að nýta NB-IoT til að fylgjast með vatnslekum í veitukerfum sínum í þeim tilgangi að geta brugðist skjótt við vatnsleka. Þessir skynjarar eru staðsettir á stöðum þar sem aðgengi er erfitt. Því er mikilvægt að fjarskiptamerki skili sér vel ásamt löngum endingartíma á rafhlöðu til að fækka þjónustuferðum eins og hægt er. Þá má nefna að sveitarfélög hafa verið að taka upp skynjara fyrir sorphirðu. Þannig má draga úr akstri vegna sorplosunar og þar með hafa jákvæð áhrif á kolefnislosun og minnka umferðarálag.

Unnið er hörðum höndum við útfösun á 2G og 3G tækni og stefnir Sýn á að vera búið að slökkva á 2G í lok 2024 og 3G í lok þriðja ársfjórðungs 2025. Unnið er að endurnýtingu á tíðnum sem hafa verið notaðar fyrir 2G/3G og fyrir 4G/5G.

Vorið 2023 fékk Sýn úthlutað tíðniheimildum fyrir farnet til næstu 20 ára.

Við notum vefkökur til að bæta upplifun þína á síðunni. Með því að halda áfram að vafra um síðuna samþykkir þú skilmála okkar um notkun á vefkökum, að öðrum kosti getur þú kynnt þér hvernig má stýra notkun þeirra.